Miyomlar
Miyomlar Neden Oluşur?
Miyomlar, rahimin düz kas tabakasından köken alan iyi huylu tümörlerdir. Nedeni çok net bilinmese de genetik temelleri olduğu varsayılmaktadır. Kadınlarda oldukça sık izlenirler ve çeşitli şikayetlere sebep olurlar. Miyomlar bazı kadınlarda çok büyük boyutlara ulaşabilir hatta bütün karnı doldurabilirler.
Miyomlar Hangi Şikayetlere Neden Olurlar?
Hiçbir şikayet oluşmayabileceği gibi, büyük boyutlara varanlarda adet düzensizlikleri, uzun kanama süreleri, uzamış adet döngüleri, fazla kanama, kansızlık, sık idrara çıkma, ağrılı dışkılama, çocuk sahibi olmada zorluk, tekrarlayan düşükler gibi bulgulara neden olabilirler. En sık izlenen bulgu ise aşırı kanamalar ve çok uzamış adet dönemleridir. Adet düzensizlikleri, ağrılı kanama, karın ağrısı, sık idrar yapma, ağrılı dışkılama gibi bulgular da görülebilir.
Miyomlar Rahimin Neresinde Oluşur?
Her yerinde olabilir. Rahim iç duvarında (submüköz), rahim duvarında (mural), rahim dış kısmında (seröz), rahimi asan bağların içerisinde, karın boşluğunda hatta damar içerisinde bile olabilirler. Rahimin duvarında olan ve büyüyen miyomlar hem ağrı hem de kanama yapabilirler. Adet düzensizliğine neden olabilirler. En sık rahim duvarında oluşan tip miyomlar izlenirler.
Miyomlar Nasıl Saptanırlar?
En çok kullanılan yöntem ultrasondur. Kolaylıkla miyomun büyüklüğü, yeri, komşuluğu hakkında bilgi sahibi olabiliriz. Daha ileri yöntemler olarak 3 boyutlu ultrason ve MR da kullanılabilir. En basit tanı yöntemi ultrasondur. Özellikle yıllık yapılması gereken jinekolojik kontroller ile kolayca miyom saptanabilir ve miyom tanısı konulabilir.
Miyom Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Miyom ameliyatları miyomun rahim içerisinde neresinde olduğuna ve boyutuna göre değişir. Rahim içerisinden köken alan miyomlara ofis veya operatif histeroskopi kullanılarak ameliyat yapılabilir. Bu durumda, rahim içerisinde yerleşmiş olan miyom kesilerek alınır.
Rahim duvarında veya daha üst kısımlarda yerleşen miyomlara ise laparotomik yani açık kesi ile veya laparoskopik yani kapalı yöntem ile ameliyat yapılabilir. Genellikle tercih edilen yöntem kapalı miyom ameliyatı yöntemidir. Çünkü kapalı ameliyatlar ile hem ağrı hem de hastanede kalış daha az olmaktadır. Bazen miyomlar çok fazla sayıda olabilir. Eğer kadın yaşı 45 üzeri ise ve çocuk beklentisi yok ise rahim alınması ameliyatı da önerilebilir.
Miyomlar Kansere Dönüşür mü?
Yaklaşık 1000 miyomun 3-5 tanesinde bu risk vardır. Özellikle hızlı büyüyen, şekil değiştiren, aile öyküsünde kanser olan, ultrason görüntüsü daha farklı miyomlarda bu şüphe oluşabilir. Leiomiyosarkom adı verilen agresif bir kanser türü izlenebilir. Özellikle ailede kanser varsa, hızlı büyüyen miyomlara mutlaka ameliyat önerilmelidir.
Miyomlar Gebeliğe Engel midir?
Evet. Özellikle rahim iç tabakasına yerleşen veya iç tabakaya baskı yapan, iten-kakan miyomla gebeliğe engel oluşturabilir. Mutlaka gebelik planı veya tüp bebek tedavisi öncesi çıkarılmaları gereklidir.
Miyomların Ameliyat Dışında Tedavisi Var mı?
Hormon tedavisi, hormonları baskılayıcı tedaviler, bazı yeni anti-hormon ilaçlar (elagolix), ultrasonik tedaviler, rahim atardamar tıkanması (embolizasyon) kullanılan yöntemler arasındadır. Miyomlar, hormon baskılayıcı tedaviler ile küçülebilir. Ancak bu tedavilerin yan etkileri vardır. Bu tedaviler uzun süre kullanılamazlar.
Tüp Bebek Tedavisi Öncesi Miyomlar Alınmalı mı?
Özellikle rahim içerisinde olan, iç tabakaya bası yapan, >3cm olup fazlaca olan, 3den fazla olan miyomların alınması önerilmektedir. Özellikle rahim içerisini dolduran miyomlar, tüp bebek tedavisi öncesinde mutlaka temizlenmelidir. Aksi takdirde verilecek olan embriyo, rahim içerisine tutunamaz. Bazen de düşük ile sonuçlanabilir. Tüp bebek tedavisi öncesinde miyomlar mutlaka dikkatli incelenmelidir. Ultrason mutlaka kullanılmalıdır ve gerekli ameliyatlar planlanmalıdır.
Not: Laparoskopik cerrahi işlemler, T.C. Sağlık Bakanlığınca onaylı anlaşmalı kurumlarda yapılmaktadır.