Adenomiyozis
Adenomiyozis hastalığı toplumda oldukça yaygındır. Toplumda görülme sıklığı yaklaşık %30 ila 40 kadardır.
Adenomiyozis Nedir? Neden Olur?
Adenomiyozis tam olarak rahim iç tabakasında hormonlara duyarlı dokunun hücrelerin rahimin kas tabakası içerisine doğru ilerlemesi ile oluşur. Bu ilerleme sonucunda rahimin iç tabakasıyla kas tabakası arasındaki sınırlar bozulur ve rahim büyümeye başlar. Şeklen deforme olan rahim, zaman içerisinde anatomisini kaybeder, görevlerini yapamaz hale gelmeye başlar. Rahimin sınırları ve planı ortadan kalkar. Bu hastalığın oluşması için birtakım genetik bozukluklar da suçlanmaktadır. Özellikle ailede benzer bir durumun olması, endometriyozis varlığı, geçirilmiş ameliyatlar olması riski artırmaktadır.
Adenomiyozis İlerleyici bir Hastalık mı?
Evet. Hafif veya sınırlı tipler olabileceği gibi, tüm rahimi kaplayan hastalık tablosu da gelişebilir. İler hastalık durumlarında rahimin hem iç tabakası hem de kas tabakasında sağlıklı dokular kalmaz ve sağlıksız bir rahim ortaya çıkar. Zaman içerisinde adenomiyozis ilerleyen bir hastalıktır. Özellikle uzun süren adet kanamaları, adet ağrıları, kanama miktarında artma, uzamış adet döngüleri, infertilite, kısırlık izlenebilir. Tekrarlayan gebelik kayıpları, spontan düşükler, gebe kalmada zorluk, uzun kanama, adet ağrıları olduğunda akla bu hastalık gelmelidir.
Adenomiyozis Tanısı Nasıl Konulur?
Bu hastalığın tanısı ultrason ile konulabilir. Birtakım bulgulardan şüphelenildiği takdirde ileri inceleme için MR incelemesi yapılabilir. Adet düzensizliği olan, uzamış kanama döngüsü olan, fazla kanaması olan kadınlarda adenomiyozis hastalığından şüphe etmek gerekir. İlk yapılması gereken tetkik ultrasondur. Ultrasonda rahimin büyük olması, iç dokusunun deforme olması, kas tabakasında kistik yapıların olması ile tanımlanabilir.
Adenomiyozis hastalığının bulguları nelerdir?
Bu hastalık hiç bulgu vermeyebileceği gibi artmış kanama, düzensiz kanamalar, adet düzensizlikleri, uzun kanama olması, anormal vajinal kanama, bel ağrısı, kasık ağrısı, kısırlık yani çocuk sahibi olmada zorluk, tekrarlayan gebelik kayıpları ve erken doğum gibi sorunlara neden olabilir. Özellikle düzensiz kanama ile doktora başvuran kadınlarda mutlaka Adenomiyozis için bulguları sorgulanmalı ve dikkatli bir ultrason yapılmalıdır.
Adenomiyozis Tedavisi Nasıl Yapılır?
Adenomiyozis tedavisi genellikle kanama fazlalığı, infertilite, gebelik kaybı öyküsü var ise uygulanır. İlaç ya da hormon tedavisi seçeneklerden biridir. Özellikle uzun süreli hormonları baskılayıcı tedaviler, doğum kontrol hapları, hormonlu spiral kullanılabilir. Ameliyat ile tedavi ise ileri hastalık durumunda, gebelik planı öncesinde uygulanabilir. 2 türlü ameliyat uygulanabilir. Rahim koruyucu adenomiyozis ameliyatında hastalıklı doku parçası kesilerek alınır ve rahim onarımı yapılır. Bu işlem açık veya laparoskopik yani kapalı olarak uygulanabilir.
Adenomiyozis Ameliyatı
Adenomiyozis ameliyatı açık veya kapalı şekilde yapılabilir. Laparoskopik olarak hasta dokunun kısmen çıkarılması en sık uygulanan ameliyatdır. Bu işlem açık ameliyat ile de yapılabilir. Buna laparotomi adı verilir. Özellikle rahim içerisinde şüpheli adenomiyozis lezyonu var ise, histeroskopi ile de lezyonlar temizlenebilir. Laparoskopi ameliyatında da hasta dokuların çıkarılması işlemi oldukça fayda sağlayabilir. Özellikle kanama düzeninin normale dönmesi, infertilitenin düzelmesi, adetlerin düzelmesi izlenebilir. Bu ameliyatlar ortalama 1-2 saat süren ameliyatlardır.
Adenomiyozis Kısırlık Yapar mı?
Adenomiyozis hastalığı, sinsi ilerleyen bir hastalıktır. 40 yaşından sonra genellikle saptanan bir durumdur. Çocuk sahibi olamayan yani infertilite tanısı konmuş kişilerde mutlaka adenomiyozis taraması yapılmalıdır. Eğer saptanır ise de, rahim iç dokusunun görüntüsü ve sağlığı değerlendirilmelidir. Tüp bebek tedavisi öncesinde hormon ile baskılama ve dondurulmuş embriyo transferi önerilmektedir. Özellikle gebelik kaybı olan kadınlarda, mutlaka adenmiyozis araştırılmalıdır. Tüp bebek tedavisi öncesinde, adenomiyozisin saptanması ve tedavisi gebelik başarısını artırır.
