Gebelik Planlama ve Beslenme
Gebelik Planı Yapıldığında, Öncesinden Ne Gibi Tedbirler Alınmalı?
Gebelik öncesi, anne adayında bakılması gereken testler, kan sayımı-biyom kimya testleri-bulaşıcı hastalık paneli (hepatitler ve HIV)-tiroid testleri-idrar tetkiki-açlık şekeri – toxoplasma, Rubelle, CMV antikor testleri olmalıdır. Ayrıca, mide-barsak-kalp-akciğer-karaciğer sağlığının da yerinde olması gereklidir ki, bu sistemlerde hastalık belirtileri var ise, gebe kalınmadan önce mutlaka ilgili branş doktoruna görünmek çok önemlidir.
Gebelik Öncesinde Hangi Tetkiklere Bakılmalı?
Aynı zamanda, günlük 400mcg folik asit kullanılması da önerilir. Eğer vitamin eksikliği, demir eksikliği veya başka bir bozukluk var ise, gebe kalınmadan önce mutlaka tedavilerinin yapılması önerilir.
Anne Adayları Nasıl Beslenmeli?
Gebe kalmadan önce kişinin kendi üzerine biraz eğilmesi, tetkiklerini yaptırması, kilo kontrolü ve danışmanlık alması sağlıklı bir gebelik süreci için çok önemlidir. Öncelikle branş uzmanından prekonsepsiyonel danışma adını verdiğimiz gerekli değerlendirme ve önerilerin alınması önemlidir.
Bunun yanında obeziteye neden olması muhtemel özellikle yağlı ve karbonhidrattan zengin beslenmenin bırakılması, sebze ve protein ağırlıklı beslenme şeklinin benimsenmesi önerilmektedir. Tabi bu beslenme planı, mutlaka uzman kontrolünde ve kiloya uygun yapılmalıdır. Bu süreçte sigaranın mutlaka bırakılması, folik asit desteği alınması, mümkünse doğal ve organik bir beslenme şekli uygundur. Mevsim sebzeleri ve balıkları hem anne adayları hem de gebeler için önerilen besinler arasındadır.
Değişken yaşam koşulları fast-food beslenme, paketlenmiş ve dondurulmuş gıdaların hamile kalmada etkisi var mıdır?
Bu tür beslenme şekli, her ne kadar obezite, metabolik sorunlar ve genel sağlık problemlerinin nedeni olarak riskli görülse de, gebe kalamama üzerinde başka birtakım faktörleden bahsetmek daha doğru olacaktır. Bir başka deyişle, doğrudan infertilite yani kısırlık yaratmasalar da, gebelik sürecinde birtakım olumsuz durumlara nedne olabilen beslenme şekilleridir diyebiliriz. Ancak bu tür beslenmenin neden olduğu obezitenin, gebe kalmada ciddi sorunlar yarattığını biliyoruz.
Hamile kaldıktan sonra ilk aylardan itibaren beslenme önemli mi? Özellikle hangi aylarda beslenmeye dikkat edilmeli?
Kesinlikle önemli. Gebelik süreci, gebe kalmadan önceki döneme göre tamamen farklı. Özellikle anne karnındaki bebeğin organlarının temellerinin atıldığı ilk 8-10 haftada özellikle sigara, alkol, ilaç, radyasyon ve çeşitli zararlı etkenlerden uzak kalmak çok önemli. Yine erken gebelik döneminde bulantı-kusmaları çok sık izlenebilir, bu nedenle beslenme sorunları yaşanabilir. Bu süreçte ısrardan uzak durulmalı ve hafif gıdalar tercih edilmelidir. İlerleyen dönemlerde ise, anne adayının gerek beslenme alışkanlıkları, gerek genetik alt yapısı ve gebeliğin tetiklediği bazı hormonlar nedeniyle başta gebelik şekeri olmak üzere hipertansiyon, bebekte gelişme geriliği, amniyon sıvısı sorunları izlenebilmektedir.
Özellikle 20. Haftadan sonra aşırı şekerli ve tuzlu beslenmeyi önermiyoruz. Engel bir durum yok ise günlük 20 dakika hafif tempolu egzersizler öneriyoruz. Günlük 1.5 litre su tüketimi çok önemlşi, özellikle de sıcak yaz aylarında sıvı tüketimi dengelenmelidir.
